WMO-verzekering voor onderzoeksdeelnemers
Medisch-wetenschappelijk onderzoek mag alleen worden uitgevoerd als de opdrachtgever heeft zorg gedragen voor het afsluiten van een verzekering die eventuele door het onderzoek veroorzaakte schade door dood of letsel van de onderzoeksdeelnemer dekt. Dit is bepaald in artikel 7, eerste lid, van de WMO. De verzekering dekt niet alle schade. Informatie over de omvang van de dekking vindt u hieronder.
De verzekering is ook wel bekend als de (WMO-)verzekering voor onderzoeksdeelnemers.
De verzekering voor onderzoeksdeelnemers houdt in dat onderzoeksdeelnemers een adequate vergoeding moeten krijgen voor schade door het onderzoek. In het Besluit verplichte verzekering bij medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen 2015 zijn nadere regels opgenomen waar de verzekering aan moet voldoen. Onder bepaalde voorwaarden is ontheffing van deze verzekeringsplicht mogelijk.
Dekking
De verzekering voor onderzoeksdeelnemers dekt niet alle door het onderzoek veroorzaakte schade door dood of letsel van de onderzoeksdeelnemers. Alleen deze schade wordt gedekt:
- Schade door risico’s waarover de onderzoeksdeelnemer niet schriftelijk was ingelicht in de informatie voor onderzoeksdeelnemers;
- Schade door risico’s waarover de onderzoeksdeelnemer wel schriftelijk was ingelicht in de informatie voor onderzoeksdeelnemers, maar waarbij de schade zich in ernstiger mate voordoet dan was voorzien of waarbij het in een individueel geval onwaarschijnlijk werd geacht dat deze risico’s zich zouden voordoen;
- Schade bij nakomelingen van de informatie voor onderzoeksdeelnemer die is ontstaan door:
- Medisch-wetenschappelijk onderzoek gericht op zwangere vrouwen die aan het begin van het onderzoek zwanger waren;
- Wetenschappelijk onderzoek met embryo’s buiten het menselijk lichaam waarmee werd beoogd een zwangerschap tot stand te brengen;
- Wetenschappelijk onderzoek met foetussen, inclusief onderzoek met zwangerschapsondersteunende weefsels.
De verzekering voor onderzoeksdeelnemers dekt alleen schade die zich openbaart terwijl de onderzoeksdeelnemer deelneemt aan het onderzoek of binnen vier jaar na deelname aan het onderzoek.
De volgende schade hoeft de verzekering voor onderzoeksdeelnemers niet te dekken:
- Schade waarvan waarschijnlijk was dat deze zich zou voordoen;
- Schade bij een nakomeling van de onderzoeksdeelnemer als gevolg van een nadelig effect van het onderzoek op de deelnemer of de nakomeling, tenzij het gaat om een van de hierboven (onder de derde bullet) opgesomde drie categorieën onderzoek. In deze gevallen heeft het onderzoek juist betrekking op zwangeren, het tot stand brengen van zwangerschap of op de foetus. De schade valt dan wel onder de dekking van de verzekering voor onderzoeksdeelnemers;
- Schade die ook zou zijn ontstaan als de onderzoeksdeelnemer niet had deelgenomen aan het onderzoek;
- Schade die is ontstaan doordat de onderzoeksdeelnemer aanwijzingen of instructies niet of niet goed opvolgde;
- Schade die de onderzoeksdeelnemer later dan vier jaar na deelname aan het onderzoek meldt bij de verzekeraar.
Verzekerde bedragen
De verzekering voor onderzoeksdeelnemers moet zijn afgesloten voor een bedrag van ten minste € 650.000 per onderzoeksdeelnemer en ten minste € 5.000.000 voor het hele onderzoek. Verricht de opdrachtgever meerdere onderzoeken? Dan moet de verzekering voor onderzoeksdeelnemers zijn afgesloten voor ten minste € 7.500.000 per jaar voor alle onderzoeken van deze opdrachtgever. Dit is bepaald in artikel 3 van het Besluit verplichte verzekering bij medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen 2015.
Multicenteronderzoek
Bij multicenteronderzoek dient één verzekeringsovereenkomst te zijn afgesloten die schade als gevolg van het onderzoek bij alle onderzoeksdeelnemers in Nederland dekt.
Ontheffing
Onder bepaalde voorwaarden hoeft de opdrachtgever geen verzekering voor onderzoeksdeelnemers af te sluiten. De opdrachtgever kan de toetsingscommissie (erkende METC/CCMO) verzoeken een ontheffing te verlenen van de verplichting een verzekering voor onderzoeksdeelnemers af te sluiten.
Een ontheffing is mogelijk als de toetsingscommissie van mening is dat het wetenschappelijk onderzoek geen risico’s oplevert voor de onderzoeksdeelnemer. Dit is bepaald in artikel 7, vijfde lid, van de WMO. Ook is ontheffing mogelijk bij vergelijkend onderzoek van twee reguliere behandelmethoden waarbij naar het oordeel van de toetsingscommissie het onderzoek als gevolg van het vergelijkende karakter hooguit verwaarloosbare risico’s oplevert voor de onderzoeksdeelnemer. Dit is bepaald in artikel 7, zesde lid, van de WMO.
Als de toetsingscommissie een ontheffing verleent hoeft de opdrachtgever geen verzekering voor onderzoeksdeelnemers af te sluiten.
Bij ontheffing van de verzekeringsplicht moet wel nog steeds een aansprakelijkheidsdekking zijn geregeld.
Als het onderzoek wordt verricht door een door de minister aangewezen instelling, dienst of bedrijf van de Rijksoverheid - zoals die ressorterend onder het ministerie van VWS of Defensie - is geen WMO-verzekering voor onderzoeksdeelnemers nodig. Dit is bepaald in artikel 7, tiende lid, van de WMO.
Onderzoeksdossier
Dient u een onderzoeksdossier in ter beoordeling door een toetsingscommissie (erkende METC of CCMO)? Dan moet u het verzekeringscertificaat van de WMO-verzekering voor onderzoeksdeelnemers of een schriftelijk verzoek tot ontheffing van de verzekeringsplicht als onderdeel van het dossier indienen. Meer informatie vindt u bij G1. WMO-verzekering voor onderzoeksdeelnemers.